0

Բարև, աշուն․․․

Բարև ես Առնոն եմ։ Լավ է որ դու եկար։ Քո տերևները շատ սիրուն են։ Կարմիր, նարնջագույն, դեղին ։ Հեսա ձմեռ կգա եղանակը կցրտի անձրև կգա։ Աշնանը կարելի է հավաքել տերևներ ու իրանից սարքել շատ սիրուն նկարներ։

0

կաքավ

(տեղեկատվական)

Կաքավը գեղեցիկ, աղավնուց խոշոր թռչուն է: Նրա ոտքերը, կտուցն ու կոպերը կարմիր են, մարմինը՝ մոխրագույն: Հոնքերի շուրջը սև գիծ կա, որը հասնում է մինչև ականջները: Կաքավի քաշը 350 – 800 գրամ է: Կաքավները չվող թռչուններ են, ուշ աշնանը ոչ մեծ երամներով չվում են տաք երկրներ:

Կաքավի շատ տեսակներ կան: Հայաստանում բնակվում են քարակաքավն ու մոխրագույն կաքավը:

Քարակաքավն ապրում է ժայռոտ, քարքարոտ վայրերում: Մյուս կաքավներն իրենց բները սովորաբար հյուսում են գետնին, քարերի մեջ, թփերի տակ, լավ ծածկում են, քողարկում:

Մայիս-հունիս ամիսներին մայր (էգ) կաքավը 10 – 25  ձու է ածում, թուխս նստում: 23 – 25  օր հետո ձվից դուրս են գալիս նուրբ, շատ փոքրիկ ձագեր, որոնք 1- 2 օր հետո արդեն ոտքի են կանգնում: Շուտով այդ ձագերը  ինքնուրույն են ապրում:

Կաքավները շատ չեն թռչում, կյանքի մեծ մասն անցկացնում են արտերում ու դաշտերում: Գեղեցիկ, հպարտ քայլվածք ունեն: Հայաստանում կաքավի անունով նույնիսկ տեղանուններ կան՝ Կաքավասար, Կաքավաձոր, Կաքավաբերդ:

Հարցեր և առաջադրանքներ

Դուրս գրի՛ր այն տեղեկությունը, որը գիտեիր:

Կաքավը գեղեցիկ, աղավնուց խոշոր թռչուն է: Նրա ոտքերը, կտուցն ու կոպերը կարմիր են, մարմինը՝ մոխրագույն: Հոնքերի շուրջը սև գիծ կա, որը հասնում է մինչև ականջները: Կաքավի քաշը 350 – 800 գրամ է: Կաքավները չվող թռչուններ են, ուշ աշնանը ոչ մեծ երամներով չվում են տաք երկրներ:

0

Կաքավ

Մշակումը՝ Արուսյակ Սահակյանի

Խռպոտ ձայն ունեցող ու ականջ չունեցող թռչունները չէին սիրում կարմիր կտուցով ու կարմիր տոտիկներով Կաքավին, որն օրնիբուն ման էր գալիս արտերում ու երգում:

Նախանձից նրանց ձայնն ավելի էր խռպոտվում:

Մի օր հավաքվեցին ու գնացին Արծվի մոտ գանգատ.

– Թագավորն ապրա՛ծ կենա, էդ Կաքավը անգործ-անբան, ամբողջ օրը երգում է, չի թողնում, որ քո հրամանները լսենք:

Արծիվն էլ երգի հետ գլուխ չուներ և հրամայեց.

– Կաքավին ասե՛ք՝ թող էլ չերգի:

Կաքավը լռեց:

Արտերը սպասեցին, սպասեցին Կաքավի երգին, բայց Կաքավն էլ չէր երգում:

Արտերը կարոտեցին Կաքավի երգին ու խնդիրքի գնացին Արծիվ թագավորին.

Թագավորն ապրա՛ծ կենա, կարմրակտուց, կարմրատոտիկ Կաքավը կա, բայց նրա երգն էլ չկա. մեր հասկերը չեն քաղցրանա:

Արծիվն ասաց՝ թող երգի՛:

Բայց Կաքավն արդեն մոռացել էր իր երգի բառերը, միայն մեկ բառ էր հիշում.

– Կըղա՜, կըղա՜:

Մի երկու բառ էլ արտերն էին հիշում.

– Կաղ-կըղա՜, շաղ-կըղա:

Հարցեր և առաջադրանքներ

  1. Փորձի՛ր բացատրել այս արտահայտությունները (դարձվածքները).

ականջ չունենալ – չլսող

գանգատ անել – բողոքել

երգի հետ գլուխ չունենալ – երգ չսիել

խնդիրքի գնալ – խնդրել

Ինչո՞ւ մյուս թռչունները չէին սիրում կաքավին: Դո՛ւրս գրիր այն հատվածը, որտեղ դա երևում է:

Խռպոտ ձայն ունեցող ու ականջ չունեցող թռչունները չէին սիրում կարմիր կտուցով ու կարմիր տոտիկներով Կաքավին, որն օրնիբուն ման էր գալիս արտերում ու երգում:

Նախանձից նրանց ձայնն ավելի էր խռպոտվում:

Ի՞նչ ասացին թռչունները արծվին: Դո՛ւրս գրիր այն հատվածը, որտեղ դա երևում է:

– Թագավորն ապրա՛ծ կենա, էդ Կաքավը անգործ-անբան, ամբողջ օրը երգում է, չի թողնում, որ քո հրամանները լսենք:

Նկարագրի՛ր այս պատմության կաքավին:


Կարմրակտուց կարմրաոտք կաքավիկը շատ էր սիրում երգել։

  • Քո կարծիքով ինչի՞ մասին էր երգում կաքավը:

    Կաքավիկը երգում էր դաշտի, ծաղիկների, արևի մասին։
  • Ի՞նչ կլինի, եթե ոչ մի թռչուն չերգի:

    Մարդիկ չէին լսի ծիտիկների երգը։
0

17.09.2025 մայրենի

  1. Լրացրո՛ւ բաց թողնված

Կեսօրին Վարդանը վճռական քայլերով գնաց այգի։ Ձմեռ էր, ոտքերի տակ անդադար ճռճռում էր սառած ձյունը։ Համատարած սպիտակություն էր։ Առատորեն թափվող մանրիկ ձյունը դադարեց։ Դեղձենիները պատվել էին ձմեռային շղարշով։ Լռության մեջ մեղմորեն շնչում էր գեղեցիկ բնությունը։ Այգու խորքում գտնվող տնակի անկյունում անօգնական պառկած էր մի սև շնիկ։

  • Կարդա տեքստը և պատասխանիր հետևյալ հարցերին

Ա Ինչպիսի՞ ձյուն էր գալիս

Մանրիկ ձյուն

Բ Որտե՞ղ էր գտնվում տնակը։

Անտառի խորքում

Գ. Ո՞ր բառում ածանց չկա։

խմորեղեն                                        այգի

մանրիկ                                            ձմեռային

Դ. Ի՞նչ է նշանակում շղարշ

Քող                                        քամի

Շող                                         մութ

  • Տեքստից դո՛ւրս գրիր մեկ պարզ և մեկ ածանցավոր բառ:
    Ձմեռ-պարզ սպիտակություն-ածանցավոր
  • Կազմի՛ր նախադասություններ հետևյալ բառերով և բառակապակցություններով:

Աշխատել, ժրաջան մեղու, ողջ ամառ, տնակ, անտառ


Մարդը աշխատում էր գործարանում։

ժրաջան մեղուները մեղր էրն պատրաստում։

մեղուները ծաղիկներից հավաքում են նեկտար։

ճպուռը ողջ ամառ չաշխաատեց։

անտառում կար մի տնակ։

գայլը ու աղվեսը ապրում էին անտառում

  • Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է բաց թողած տեղուոմ գրվում ո

1․ բարձրորակ, անօրինակ                  3․ անօգուտ, անորակ

2․ անորոշ, ձկնորս                                 4․ այսօր, մեղմորեն

0

16.09.2025

1.     Հաշվի՛ր:

782 – 291=491

541 – 250=291

972 – 584=388

674 – 77=597

645 – 352 =293

462 – 280=182

532 – 245 =287

460– 62=398


2.     Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը:

81 : (147 – 138)=9

1)47-138=9
2)81:9=9

5 x  7 – 7 x 5 + 607=607

1)5×7=35

2)7×5=35

3)35-35=0

4)0+607=607

( 98 – 8) : 10 + 24 : 8 =12

1)98-8=90

2)90:10=9

3)24:8=3

4)9+3=12

35 : ( 263 – 258) =7

1)263-258=5

2)35:5=7

9 x 4 – 4 x 9 + 294 =254

1)9×4=36

2)4×9=36

3)36+36=0

4)254+0=254

(36 + 64) : 10 + 40 : 5 =18

1)36+64=100

2)100:10=10

3)40:5=8

4)10+8=18

Հաշվի՛ր:

520+4 =  524                         410 + 5=415            340 + 3 =343 520+40 =560                         410 + 50 =460                       340 + 30 =370    520+ 400 =920          410 + 500 =910                         340 + 300 =640

4Լրացրո՛ւ աղյուսակի դատարկ վանդակները:

նախորդող թիվըթիվըհաջորդող թիվը
651652653
455456457
519520521
779780781
659600661
  • Օգտվելով գնացուցակից՝ կատարի՛ր գնումներ:
բանջարեղենըմեկ հատի արժեքը
բազուկ30 դրամ
գազար20 դրամ
լոլիկ50 դրամ
վարունգ40 դրամ
դդմիկ60 դրամ
  • Որքա՞ն գումար է հարկավոր 1 դդմիկ, 1 լոլիկ և 1 վարունգ գնելու համար:

60+50+40=150

Պատասխան՝ 150

  • Որքա՞ն գումար է հարկավոր 2 դդմիկ, 2 լոլիկ և 1 գազար գնելու համար:

1)2×60=120

2)2×50=100

3)1×20=20

4)120+100+20=240

Պատասխան՝ 240

  • Որքա՞ն գումար է հարկավոր յուրաքանչյուր բանջարեղենից 1 հատ գնելու համար:

1)30+20_+50+40+60=200

Պատասխան՝ 200

  • 8, 7, 5 թվանշաններով կազմի՛ր հնարավոր ամենամեծ եռանիշ թիվը:

875

  •  9, 5, 0 թվանշաններով կազմի՛ր հնարավոր ամենափոքր թիվը:

509

  •  Կարդա՛ և պատասխանի՛ր հարցերին:

Արկղում կա 6 կապույտ և 3 դեղին գնդակ: Առանց նայելու պարկից հանեցին 4 գնդակ:

Հնարավո՞ր է, որ գոնե 2 դեղին գնդակ դուրս եկած լինի:   

Պատասխան՝ ոչ

Հնարավո՞ր է, որ  գոնե 1 կապույտ գնդակ դուրս եկած լինի:

Պատասխան՝ այո

  • Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը:

400 + 3 =403                              500 + 2 =502                              241 + 5 =246

400 + 30 =430                            500 + 20 =520                            241 + 50 =291

400+300 =700             500 + 200 =700                         241 + 500 =741

  1.  457, 654, 756 թվանշանները գրելու համար քանի՞ տարբեր թվանշաններ եմ օգտագործել:

Պատ.՝4

0

Ինչու՞ է  երկինքը կապույտ

(տեղեկատվական)

Ամպեր կամ երկինք նկարելիս մենք միշտ ընտրում ենք կապույտ կամ երկնագույն մատիտներ։ Ճիշտ է, երբ նայում ենք վերև՝  երկինքը ծովի պես կապույտ է երևում, և մեր մտքով չի էլ անցնում, որ այդ կապույտի տակ թաքնված են բազմաթիվ այլ գույներ։ Դե ուրեմն,  ճիշտ ժամանակն է իմանալու․ ինչո՞ւ է երկինքը կապույտ։

Երկիր մոլորակը շրջապատված է օդի շերտերով։ Այն օդը, որը մենք շնչում ենք իր մեջ պարունակում է թթվածին, ազոտ, ածխաթթու գազ,  մասամբ նաև ջուր և անտեսանելի մանրէներ։ Երբ արևն արձակում է իր շողերը, օդը՝ իր մեջ կուտակած այդ գազերի շնորհիվ տարբեր  երանգներ է  ստանում՝ սպիտակից մինչև կարմիր, կարմիրից էլ մինչև նարնջագույն, դեղին, կանաչ, երկնագույն, կապույտ, մանուշակագույն․․․

Եվ ահա, երբ այդ բազմագույն ճառագայթն անցնում է օդի հաստ շերտով, օդի մասնիկները շաղ են տալիս այդ բոլոր գույները, իսկ առավել շատ, նրա մանուշակագույն, կապույտ և երկնագույն մասերը, այդ պատճառով էլ երկինքը գունավորվում է երկնագույնով։

Պարզվում է, որ արևի ճառագայթներն են ներկում օդը մեր գլխավերևում։ Իսկ երբ արևը հեռանում է ու իր տեղը ժամանակավորապես զիջում է լուսնին՝ երկինքը սև  է երևում, պատճառն այն է, որ լուսինը չի կարող արևի պես ճառագայթներ արձակել։

Հարցեր և առաջադրանքներ                                                                                                

  1. Դուրս գրի՛ր անծանոթ բառերը և էլեկտրոնային բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր: արձակել- Ազատություն տալ, արգելքից ազատել:Բազմագույն-բազմերանգ, գույնզգույն, երփներանգ:
  2. Ի՞նչ է պարունակում օդը, որը մենք շնչում ենք: Այն օդը, որը մենք շնչում ենք իր մեջ պարունակում է թթվածին, ազոտ, ածխաթթու գազ,  մասամբ նաև ջուր և անտեսանելի մանրէներ։
  3. Ի՞նչ կուզեիր, որ երկնքից թափվեր: Ես կցանկանայի, որ երկնքից թափվեր լեգո
  4. Փորձի՛ր բացատրել, թե ինչո՞ւ է երկինքը կապույտ: Երբ արևի ճառագայթները խառնվում են օդի հետ առաջանում են տարբեր գույներ ամենա շատը երկնամանուշակագույն։ Հենց դրանից էլ երկինքը դառնում է կապույտ։

1 2 3
Skip to toolbar